Ανάμεσα στις παρατηρήσεις που κατατέθηκαν κατά τη Δημόσια Διαβούλευση επί των στρατηγικών μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Δυτικό Κατάκολο και στον Δυτικό Πατραϊκό Κόλπο, υπάρχει και η εξής :
Παρατήρηση: Απουσία αναφοράς στο Deepwater Horizon – να υπάρχει σχετικό κεφάλαιο (Περιφέρεια ∆. Ελλάδας, Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ΤΕΕ/Τ∆Ε).
Στο τεύχος επεξεργασίας των παρατηρήσεων το ΕΛΚΕΘΕ ως συντάκτης αναφέρει για την εξής παρατήρηση :
Στις 20 Απριλίου 2010 σηµειώθηκε µια σειρά εκρήξεων στην κεφαλή της γεώτρησης Macondo στοιχίζοντας τη ζωή σε 11 ανθρώπους, βυθίζοντας το γεωτρύπανο Deepwater Horizon και οδηγώντας στη διασπορά 4 εκατοµµυρίων βαρελιών αργού πετρελαίου στο κόλπο του Μεξικού. Η πετρελαιοκηλίδα προκάλεσε διαταραχή στην οικονοµία όλης της περιοχής, κατέστρεψε µεγάλο µέρος της αλιείας και σηµαντικούς οικοτόπους, και έφερε στην επικαιρότητα τους κινδύνους των βαθιών γεωτρήσεων. Ο πρόεδρος Οµπάµα σχηµάτισε µία επταµελή επιτροπή που εξέτασε τη καταστροφή, ανέλυσε τα αίτια και τις επιπτώσεις και πρότεινε δράσεις αναγκαίες για την ελαχιστοποίηση τέτοιων κινδύνων στο µέλλον.
Τα σηµαντικότερα συµπεράσµατα της ανωτέρω έκθεσης (Anderson et al., 2011) είναι:
- Η καταστροφή της γεώτρησης του Macondo θα µπορούσε να είχε προληφθεί.
- Οι άµεσες αιτίες της καταστροφής του Macondo µπορούν να εντοπιστούν σε µια σειρά αναγνωρίσιµων λαθών που έγιναν από την BP, Halliburton, Transocean και που αποκαλύπτουν τέτοιες συστηµατικές παραλείψεις στη διαχείριση των κινδύνων, ώστε να τεθεί υπό αµφισβήτηση η κουλτούρα της ασφάλειας του συνόλου του κλάδου.
- Η εξερεύνηση πηγών ενέργειας και η παραγωγή σε βαθειά νερά, ιδιαίτερα στα όρια της εµπειρίας, ενέχουν κινδύνους για την οποίους ούτε η βιοµηχανία ούτε η κυβέρνηση των ΗΠΑ είχε επαρκώς προετοιµασθεί, αλλά για τα οποία µπορούν και πρέπει να είναι προετοιµασµένοι για το µέλλον.
- Για να διασφαλισθεί η ανθρώπινη ασφάλεια και η προστασία του περιβάλλοντος, η ρυθµιστική εποπτεία της µίσθωσης, ενεργειακής εξερεύνησης και παραγωγής, απαιτούνται µεταρρυθµίσεις, ακόµη και πέρα από τις σηµαντικές µεταρρυθµίσεις που έχουν ήδη δροµολογηθεί µετά την καταστροφή του Deepwater Horizon. Θεµελιώδεις µεταρρυθµίσεις θα χρειασθούν τόσο στη δοµή των υπευθύνων της ρυθµιστικής εποπτείας, όσο και στην εσωτερική τους διαδικασία λήψης αποφάσεων για να διασφαλιστεί η πολιτική αυτονοµία τους, τεχνικές γνώσεις, και η πλήρης εξέταση όλων των ανησυχιών σχετικά µε τη περιβαλλοντική προστασία.
- Επειδή η ρυθµιστική εποπτεία από µόνη της δεν θα είναι επαρκής για να εξασφαλίσει επαρκή ασφάλεια, η βιοµηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου θα πρέπει να κάνει τα δικά της βήµατα ώστε να αυξήσει θεαµατικά την ασφάλεια σε όλη τη βιοµηχανία, συµπεριλαµβανοµένων των µηχανισµών αυτο-αστυνόµευσης, που να συµπληρώνουν τη κυβερνητική επιβολή του νόµου.
- Η τεχνολογία, νόµοι και κανονισµοί και πρακτικές για τον περιορισµό, την αντιµετώπιση, και τον καθαρισµό των διαρροών πετρελαίου υστερούν σε σχέση µε τους πραγµατικούς κινδύνους που συνδέονται µε γεωτρήσεις βαθέων υδάτων σε µεγάλες, υψηλής πίεσης υπεράκτιες δεξαµενές πετρελαίου και φυσικού αερίου που βρίσκονται χιλιάδες πόδια κάτω από την ωκεάνια επιφάνεια. Η Κυβέρνηση πρέπει να κλείσει το υπάρχον κενό και η βιοµηχανία πρέπει να υποστηρίξει και όχι να αντισταθεί σε αυτή την προσπάθεια.
- Η επιστηµονική κατανόηση των περιβαλλοντικών συνθηκών σε ευαίσθητα περιβάλλοντα στα βαθιά νερά του Κόλπου, κατά µήκος των παράκτιων οικοτόπων της περιοχής, καθώς και σε περιοχές που προτείνονται για περισσότερες γεωτρήσεις, όπως η Αρκτική, είναι ανεπαρκής. Το ίδιο ισχύει και για τις επιπτώσεις των πετρελαιοκηλίδων στους ανθρώπους και το φυσικό περιβάλλον.
Το θέμα κλείνει από τους συντάκτες με την εξής διαπίστωση :
Αλήθεια, τώρα που υπάρχει στη ΣΜΠΕ το σχετικό κεφάλαιο για το Deepwater Horizon με όλα τα παραπάνω, εκεί στην Περιφέρεια ∆. Ελλάδας, Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, ΤΕΕ/Τ∆Ε νιώθουν πιο σίγουροι για τις εξορύξεις;
Εμείς συνεχίζουμε να ανησυχούμε και αναρωτιόμαστε :
- αυτό που χρειάζονται οι θάλασσες μας είναι εγκαταστάσεις της βιομηχανίας πετρελαίου και φυσικού αερίου; Ελπίζοντας ότι αυτή η βιομηχανία θα κάνει βήµατα ώστε να αυξήσει θεαµατικά την ασφάλεια και θα μεριμνά ώστε να προβλέπει ενδεχόμενους κινδύνους;
- η ελληνική κυβέρνηση έχει επαρκώς προετοιµασθεί για την εξερεύνηση πηγών ενέργειας και παραγωγή σε βαθειά νερά; Πόσο προετοιμασμένη μπορεί να είναι οποιαδήποτε κυβέρνηση όταν αναφερόμαστε σε τεχνικές που είναι στα όρια της εµπειρίας;
- η τεχνολογία, νόµοι και κανονισµοί και πρακτικές για τον περιορισµό, την αντιµετώπιση, και τον καθαρισµό των διαρροών πετρελαίου που υστερούν σε σχέση µε τους πραγµατικούς κινδύνους που συνδέονται µε γεωτρήσεις βαθέων υδάτων σε µεγάλες, υψηλής πίεσης υπεράκτιες δεξαµενές πετρελαίου και φυσικού αερίου που βρίσκονται χιλιάδες πόδια κάτω από την ωκεάνια επιφάνεια, έπαψαν να υστερούν; Έχει όντως κλείσει το υπάρχον κενό;
- ο αυστηρός περιοδικός έλεγχος πιθανής απώλειας πιέσεων (blow out) και αστοχιών (διάβρωση, φθορά) στις σωληνώσεις/αγωγούς των γεωτρήσεων, μπορεί να μας εξασφαλίσει ότι δεν θα γίνει ατύχημα; Σε περίπτωση ατυχήματος λόγω απρόβλεπτων κινδύνων, ποιες θα είναι οι συνέπειες και ποιος θα πληρώσει τη ζημιά;
